1922 yılının Kasım ayında Saltanatın kaldırılması ile birlikte Osmanlı Devleti, resmen tarihte yerini almıştı. 23 Nisan 1920 tarihinde açılan TBMM, gerçekte olağanüstü bir dönemde Millî Mücadele’nin yönetim merkezi idi. Millî Mücadele’nin başarı ile sonuçlanmasının ardından yeni kurulan devletin başkent ve rejiminin belirlenmesi süreci yaşandı. Bu çerçevede 29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyet ilan edildi ve ardından çok partili siyasi hayat başladı. Ancak iç karışıklıklar, çok partili hayatın sürdürülmesini imkânsız hâle soktu. 1927 yılı, yapılan seçimlerde meclis yapısının yenilenmesi nedeniyle rejim açısından normalleşmenin başladığı yıl olmasının yanı sıra Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal ATATÜRK’ün özellikle Millî Mücadele yıllarındaki tarihî olaylarla hesaplaşması olarak nitelenen Büyük Nutuk’u Cumhuriyet Halk Fırkası’nın ikinci kurultayında okuduğu yıldır. Bu nedenle 1927 yılından itibaren siyasal rejim ve yeni kurulan devletin normalleşmeye başladığı görülmektedir. Nitekim yeniden çok partili hayata geçiş süreci de bu normalleşmenin ardından başlayacaktır. 1930 yılında kurulan Serbest Cumhuriyet Fırkası, özellikle ekonomik açıdan hükûmetin işlerini eleştirecek ve denetleyecek bir parti olarak doğmuşsa da sadece belediye seçimlerine katılabilip başarısız bir deneme olarak kendisini feshedecektir. 1931 yılından itibaren ise tek partili bir rejim olarak siyasi yapı, bağımsız adayların da meclise girebilmesi için seçimlerde boş sandalyeler bırakarak muhalefeti parti içinde yaşatmaya gayret edecektir. Aynı zamanda çok partili hayatın kurulamamasının nedenleri araştırılarak ağalık rejimini ortadan kaldırmak amacıyla toprak reformu hazırlıkları yapılacak ve sosyoekonomik olarak yeni düzenlemelere gidilecektir. Bu süreçte Millî Mücadele yıllarından itibaren bir arada olan Atatürk ve İnönü arasında çeşitli anlaşmazlıklar yaşanacaktır.
Türk İnkılabı 
Yorum bırakın