Kütahya-Eskişehir Muharebeleri (10-24 Temmuz 1921)

Aslıhanlar ve Dumlupınar Muharebelerinin başarısızlıkla sonuçlanması Yunan askerî yöneticilerini umutlandırmıştır. Yunan Küçük Asya Ordusu Komutanı Papulas’ın gönderdiği raporları değerlendiren Yunan Genelkurmay Başkanlığı Türk ordusunun daha henüz büyük bir taarruz yeteneğine kavuşmadığı düşüncesine sahip olmuştur. Anadolu’dan gönderilen heyecanlandırıcı raporlar Yunan makamlarını çok etkilemiştir. Bu raporlar doğrultusunda hemen İngilizlerin kapısını çalmışlar onların da teşvik ve yardımıyla bir genel taarruz yapılmasını kararlaştırmışlardır.

Yunanlılar 10 Temmuz 1921’de genel bir taarruz başlatmıştır. Taarruz Genelkurmay Başkanı Fevzi Paşa’nın tahmin ettiği istikamette gelişmiştir. Eskişehir, Kütahya ve Afyon gibi büyük yerleşim yerleri ciddi bir tehlike ile karşı karşıya kalmıştır. Önce 13 Temmuz’da Afyon Yunanlıların eline geçmiştir. Bu sırada 4. Tümen Komutanı Albay Mehmet Nazım Bey de şehit olmuştur. Yunanlıların önlerindeki hedef bu sefer Kütahya idi ve burası da 17 Temmuz’da düşmüştür. Türk ordusu Kütahya elden çıkınca Eskişehir’i boşaltmak zorunda kalmıştır. Eskişehir de 19 Temmuz’da Yunanlıların işgaline uğramıştır.

21 Temmuz 1921’de Türk ordusu tarafından yapılan karşı taarruzun başarısızlıkla sonuçlanması ordunun kayıplarını yükseltmiş ve Ankara’da büyük bir moral kaybına neden olmuştur. Mustafa Kemal Paşa Türk ordusunun daha fazla kayıp vermemesi için 24 Temmuz’da Sakarya Nehri’nin doğusuna çekilme emri vermiştir. Bu geri çekilme Türk İstiklal Harbi’nin en bunalımlı ve en sıkıntılı günlerinin yaşanmasına neden olmuştur. Türk ordusu 25 Temmuz’dan itibaren bu yeni savunma hattında gerekli tertibatı almaya başlamıştır.


Önemli: Şehit Kurmay Albay Mehmet Nazım [YÜCEL] Bey (1886-1921) 1886’da Kayseri’de Cemal Bey’in oğlu olarak dünyaya gelmiştir. 1904’te girdiği Harp Okulundan 1907’de teğmen olarak mezun olmuştur. Üç yıl sonra girdiği Harp Akademisinden 1910’da mezun olmuştur. Bu arada 1908’de üsteğmenliğe terfi etmiştir. 1910’da kıdemli yüzbaşı, 1916’da binbaşı, 10 Ocak 1921’de Yarbay, 16 Temmuz 1921’de TBMM kararıyla albaylığa terfi etmiştir. Mehmet Nazım Bey askerlik hayatında birçok farklı birlik ve bölgede görev yapmış, 1911-1912 Türk-İtalyan Savaşı, 1912-1913 Balkan Savaşı’na katılmıştır. Mehmet Nazım Bey Birinci Dünya Savaşı’nda Çanakkale, Galiçya, Makedonya, Romanya ve Kafkas Cephelerinde görev yapmış parlak bir kurmay subayıydı. Türk İstiklal Harbi’nde 15 Temmuz 1921’de Yumruçal’da Yunan makineli tüfek ateşinde elinden ve göğsünden ağır şekilde yaralanmıştır. Ardından getirildiği Çekürler istasyonunda son nefesini vererek şehit olmuştur. Önce Ankara Cebeci Askeri Şehitliği’ne defnedilmiş, daha sonra naaşı 31
Ağustos 1988’de Devlet Mezarlığı’na nakledilmiştir.


Bu dönemde ilk defa birlikte hareket eden bir muhalif grup ortaya çıkmıştır. Muhalifler “Ordu nereye gidiyor, bu hareketin elbette bir sorumlusu vardır. O nerededir?” diyerek Mustafa Kemal Paşa’yı şiddetli bir şekilde eleştirmişlerdir. Meclis gizli oturumunda söz alan Fevzi Paşa, şehir ve bölge savaşı yapmadıklarını, tarihî günler yaşandığını, hedefin kesin zafer olduğunu belirten açıklamaları meclis üyelerini yatıştırmaya yeterli olmamış ve dört önemli karar alınmıştır. Bunlar, Meclisten cepheye bir heyet gönderilmesi, Ankara’nın savunulması için gerekli tedbirlerin hemen alınmaya başlanması, evrak ve ağırlıkların Kayseri’ye taşınması için Meclise yetki verilmesi, Meclisin çalışmalarına ara vermeden çalışmalarına devam etmesidir. Şiddetli çarpışmalara sahne olan Kütahya-Eskişehir Muharebelerinde tarafların kayıpları aşağıdaki tabloda
verilmiştir.


Şehit/ÖlüŞehit/ÖlüYaralıYaralıEsirEsirToplam Zayiat
SubayErSubayErSubayEr
Türkler12115222674714543206978
Yunanlılar32105213934954711
Kütahya-Eskişehir Muhareberinde tarafların kayıpları [Türk ordusunda 30.809 (30.122’si silahıyla birlikte) erin dağılarak birliklerinden ayrıldıkları (firar ettikleri?) tespit edilmiştir.]

Yorum bırakın

WordPress.com'da Blog Oluşturun.

Yukarı ↑

Türk İnkılabı sitesinden daha fazla şey keşfedin

Okumaya devam etmek ve tüm arşive erişim kazanmak için hemen abone olun.

Okumaya devam et

WordPress.com ile böyle bir site tasarlayın
Başlayın