Milyonları aşan insan kayıpları dışında Birinci Dünya Savaşı’nın en önemli sonucu, Avrupa diplomasisinin ve kuvvetler dengesinin temel unsurlarını oluşturan dört büyük imparatorluğun; Rus Çarlığı, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Alman İmparatorluğu ve Osmanlı Devleti’nin tarih içindeki ömürlerini tamamlayarak yıkılmalarıdır. Rus Çarlığı, 1917 yılında gerçekleştirilen sosyalist ayaklanmalarla yıkılmış yerine Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği kurulmuştur. Avusturya-Macaristan İmparatorluğu üzerinde; Avusturya, Macaristan, Çekoslovakya devletleri kurulmuş, ayrıca Sırbistan’ın yerine kurulan Yugoslavya’ya da topraklar vermiştir. Alman İmparatorluğu yıkılmış, İmparator II. Wilhelm ülkesini terk etmiş, ülkede cumhuriyet ilan edilmiştir. Almanya savaştan sonra imzaladığı Versay Antlaşması ile Fransa ve İngiltere tarafından âdeta ezilmiştir. İngiltere ve Fransa’nın izlediği bu politikalar sonunda Almanya’da doğacak intikam duygusu İkinci Dünya Savaşı’nın en önemli sebebi olmuştur.
Osmanlı Devleti’nin yıkılışı ise, Orta Doğu’da kuvvetler dengesinde, etkileri günümüze kadar devam eden büyük boşluklar doğurmuştur. Savaşın galipleri olan İngiltere ve Fransa bu boşluğu daha makul bir şekilde dolduracaklarına, bu coğrafyayı kendi çıkarları için elverişli bir alan olarak görmüşlerdir. Savaş sonunda dünyaya yeni düzen verecek olan galipler, Anadolu’da ve İstanbul’da bir Türk Devleti’nin yaşayıp yaşamayacağını da tartışmaya başlamışlar, bu küçük yarımada üzerinde yeni devletler kurmak için Ermenileri, Rumları ve diğer azınlıkları kışkırtmak yoluna gitmişlerdir.
Türklerin bu İngiliz, Fransız ve Yunan girişimlerini kabul etmeleri mümkün olmayacağından, savaş sırasında gizli antlaşmalarla oluşturulan bu paylaşma planlarının uygulanması için uygun bir ortamın inşası gerekmiştir. Bu yüzden Osmanlı Devleti’ni savaştan çıkaran Mondros Mütarekesi galiplere istedikleri fırsatı verecek şekilde planlanmış ve uygulanmıştır.
Dört yıllık savaşa ve acı kayıplara rağmen Osmanlı Devleti için savaş bitmiş sayılmazdı. Galipler zaferin sonuçlarını toplamak için dört koldan Anadolu’ya yüklenecekler, yeni ve kanlı bir süreci başlatacaklar, uluslararası hukuku ayaklar altına alacaklar, dünya tarihinde bir ilki gerçekleştirerek mağlup olanlarla görüşmeden barış antlaşmalarını hazırlayıp zorla onlara imzalatacaklardır. Ayrıca barış antlaşması imzalamadan ordusunu dağıttıkları bir milleti tarihe gömmek isteyeceklerdir.
Türk İnkılabı 
Yorum bırakın