Son Osmanlı Mebusan Meclisinin Açılması ve Faaliyetleri

İstanbul Hükûmeti’nin seçim kararı almasında etkili olan gelişmelerden biri de Amasya Görüşmeleri’dir. 20-22 Ekim 1919 tarihleri arasında gerçekleşen görüşmelerde Heyet-i Temsiliyeyi Mustafa Kemal Paşa, Rauf [ORBAY] ve Bekir Sami [KUNDUH] Beyler; İstanbul Hükûmeti’ni ise Bahriye Nazırı Salih Hulusi [KEZRAK] Paşa temsil etmiştir. Görüşmeler kapsamında seçimlerin serbestçe yapılması, meclisin İstanbul dışında güvenli bir yerde toplanması, İttihat ve Terakki Cemiyeti üyelerinin seçimlere katılmaması gibi hususlarda görüş birliğine varıldığı gibi ülkedeki tüm siyasi partilerin ve azınlıkların da seçimlere katılması hususunda karara varılmıştır. Görüşmelerden sonra Ali Rıza Paşa hükûmeti, 7 Ekim 1919’da seçim kararnamesi yayımlamıştır. Ancak başta Damat Ferit Paşa olmak üzere Hürriyet ve İtilaf Fırkası seçimlere karşı çıkarken Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri ise seçim kararını desteklemiş ve çalışmalara başlamışlardır. Başta Mustafa Kemal Paşa olmak üzere Anadolu hareketinin önder kadrosu, seçimlerle ilgili gelişmeleri yakından takip ediyordu. 11 Ekim 1919’da hazırlanan bir tamimle milletvekili seçimlerine özen gösterilmesi ve adaylıklarını koyanların Heyet-i Temsiliyeye mutlaka bildirilmesi istenmiştir. Müdafaa-i Hukuk Gruplarının seçim kararı ile birlikte oldukça yoğun bir faaliyet içinde olmasına karşın Hürriyet ve İtilaf Fırkası ise, millî hareket nedeniyle serbest seçim yapılamayacağını iddia ederek seçimleri boykot etmiştir. 1919 Genel Seçimlerini Müdafaa-ı Hukuk Cemiyetlerinin yoğun çalışması sonucunda millî meseleler konusunda hassas ve genel olarak Müdafaa-ı Hukuk çizgisindeki adaylar kazanmıştır.

---

Meclisin Açılması ve Misak-ı Millî Kararının Alınması

Misak-ı Millî’nin Önemi

İstanbul’un İşgali ve Meclis-i Mebusanın Dağıtılması

İstanbul’un İşgaline ve Meclis-i Mebusanın Dağıtılmasına Tepkiler

---