Yeni Bir İktidar, Yıkıcı ve Yıpratıcı Savaşlar Dönemi

Osmanlı Devleti’nin 1908-1918 yılları arasındaki dönemi, Türk tarihçiliğinde II. Meşrutiyet Devri olarak adlandırılır. Arapça şart kökünden türetilmiş bir kavram olan meşrutiyet kelimesi, 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Osmanlı siyasi hayatında anayasalı ve meclisli saltanat-hilafet rejimi karşılığında kullanılmıştır.

Birinci Dünya Savaşının Sebepleri ve Taraflar

Dünya ülkelerinin büyük bir bölümünü etkileyen Birinci Dünya Savaşı’nın sebeplerini genel hatlarıyla siyasi ve askerî Sebepler, ekonomik yayılma ve sömürgecilik isteği, Avrupa’da Alman-Fransız, Balkanlarda Rus-Avusturya rekabeti, milliyetçilik fikirlerinin yayılması, hanedan çekişmeleri, Osmanlı Devleti’ni paylaşma isteği ve projesi olarak sıralamak mümkündür.

Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Cepheleri

Almanya, Avusturya-Macaristan ve Bulgaristan’ın yer aldığı İttifak Devletleri grubunda Birinci Dünya Savaşı’na katılan Osmanlı Devleti, birçok cephede savaşmak zorunda kalmıştır. Bu cephelerin çoğu Osmanlı Devleti’nin kendi topraklarında bulunurken bazıları da Avrupa’da müttefiklerine destek olmak amacıyla açtığı cephelerdir.

Çanakkale Cephesi

Çanakkale Cephesi’nin açılması daha savaştan önce İngilizlerce düşünülen bir husustur. Hedef, Çanakkale’den hareketle İstanbul'un alınması ve Osmanlı Devleti’nin savaş dışı bırakılmasıdır. Boğazlardan geçişin sağlanmasıyla İngiliz ve Fransızlar sosyal karışıklıklar içerisinde bulunan müttefikleri Rusya’ya daha çabuk ve kolay bir şekilde askerî yardım ve malzeme akışını gerçekleştireceklerdir.

Bir Uzlaşı Belgesi Olarak Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin Kuruluş Belgesi: Lozan Barış Antlaşması

Türk Kurtuluş Savaşı, 20. yüzyılın ilk çeyreğinde emperyalizme karşı yapılmış ilk bağımsızlık mücadelesidir. 1914-1918 yılları arasında gerçekleşen Birinci Dünya Savaşı sonunda İtilaf devletleri ile İttifak devletleri arasında önce ateşkes, ardından barış antlaşmaları imzalanmıştır.

Silahlı Direnişten Diplomatik Mücadeleye: Mudanya Mütarekesi (3-11 Ekim 1922)

Büyük Taarruz ile tüm Batı Anadolu’nun Yunan işgalinden kurtarılmasının ardından Yunan işgal kuvvetlerinin denetiminde bulunan Doğu Trakya’nın ve müttefik devletlerin kontrolündeki İstanbul ve Boğazların kurtarılması için harekete geçilmiştir. TBMM’ye bağlı askerî birlikler, Çanakkale’ye doğru ilerlemeye başlarken bu yeni durum bir Türk-İngiliz çatışmasını gündeme getirmiş ve diplomasi tarihinde “Çanakkale Olayı” adı ile bilinen krize yol açmıştır.

Türk İnkılabı ve İnkılap Hareketleri

Türkiye’de modernleşme çalışmaları, 17. yüzyılda başlamış III. Selim ve II. Mahmut dönemlerinde askerlikten idari yapıya hukuktan eğitime pek çok alanda yenilikler yapılmıştır. Tanzimat Fermanı’nın ilanı ile her alanda batıya yöneliş başlamış modernleşme süreci Meşrutiyet döneminde de devam etmiştir. Osmanlı Devleti’nde yapılan yenileşme hareketlerinin temel niteliği geleneksel yapıyı koruyarak bunun yanında modern kurumlar getirmek şeklinde olmuştur. Ancak eski kurumlarla yeni kurumların birlikte yaşatılması halkın kafasının karışmasına yol açmıştır.

Hukuk Alanında Yapılan İnkılaplar

Osmanlıdan Cumhuriyete geçilirken öncelikle hukuk alanında yaşanan çeşitliliğe son verip birlik sağlamak amaçlanmıştır. 3 Mart 1924’te Şer’iye Mahkemeleri’nin kaldırılması ve sonrasında 1924 Anayasası’nın kabul edilmesiyle birlikte hukuk alanında yapılacak düzenlemelere hız verilmiştir. Çağdaş, laik ve toplumun ihtiyaçlarına yönelik bir Türk hukuk sistemi kurmak amaçlanmıştır.

Hukuk Alanında Yapılan İnkılaplar: Kadın Hakları

Cumhuriyet döneminde kadınlara ilk olarak Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile eğitimde eşitlik hakkı sağlanmış daha sonra da 1926 tarihli Türk Medeni Kanunu ile temel haklar verilmiştir. Türk kadını eğitimde, aile hayatında, mirasta, çalışma hayatında erkeklerle eşit haklara kavuşurken bu dönemde siyasal haklar konusu gündeme gelmemiştir. 1930’lu yılların başında kadınların sosyal ve iktisadi yaşamdaki faaliyetlerinin artması üzerine “artık zamanının geldiği düşüncesiyle” Mustafa Kemal Atatürk tarafından kadınlara siyasal haklar tanınması yoluna gidilmiştir.

WordPress.com'da ücretsiz bir web sitesi ya da blog oluşturun.

Yukarı ↑

WordPress.com ile böyle bir site tasarlayın
Başlayın