İsmet İnönü Dönemi (1939-1950)

Türk siyasi hayatı, 1938 yılı başlarından itibaren hastalığı ağırlaşan Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK’ün 10 Kasım 1938 tarihinde hayatını kaybetmesi, onun yerine gelecek kişinin İsmet İnönü olarak belirlenmesinin ardından yeni bir yola girmiştir. Henüz taze kurumlarıyla işleyişini sürdüren Türk siyaseti, sık değişen hükûmetler, savaşın getirdiği ağır ekonomik yükler, bu yükü hafifletmek için uygulanan savaş ekonomisi politikaları ve II. Dünya Savaşı’na Türkiye’nin fiilen katılmaması gayretleri ile 1945 yılına ulaşabilmiştir. Ancak değişen dünya düzeni, iç politikada demokratik hayata geçme arzusunu kuvvetlendirmiş, nitekim bu yıldan itibaren Türkiye’de genel seçimler ilk kez tek dereceli yapılarak çok partili siyasal sistem kurulmuştur. Tek partili geçen uzun yıllar ve bu sistemin getirdiği gereklilikler ve anlayışlar, bir anda değişmemiş, muhalefet önemli düzeyde başarı kazanarak yeni seçimlere hazırlanabilmiştir. Nihayet, 1950 yılının Mayıs ayında Demokrat Parti iktidara gelerek yeni bir dönemi başlatacaktır. Dış politika açısından ise, dönem içerisinde oldukça değişken bir tavır olduğu görülmektedir. 1939 yılında İngiltere ve Fransa ile kurulan dostluk, 1941 yılından itibaren Almanya ile kurulmuş, 1944 yılından itibaren ise tekrar İngiltere ve savaşa sonradan dahil olan ABD yanında saf tutulmuştur. Bu denge politikası ile savaş dışında kalmayı başarabilen Türkiye, 1944 yılından itibaren Sovyet Rusya tehlikesi ile karşı karşıya kalmıştır. Özellikle Sovyet Rusya’nın Balkanlardaki yayılmacı politikalarından rahatsız olan ABD, Yunanistan ve Türkiye’yi destekleme kararı almıştır. Bu süreçte 1947 yılından itibaren gelişen ilişkiler, Truman Doktrini ve Marshall Planı çerçevesinde sıkılaşmıştır. Türkiye, savaşa girmeme politikasıyla, savaşı kazanan bloğun yanına eklemlenme başarısını göstermiştir.





Yorum bırakın

WordPress.com'da Blog Oluşturun.

Yukarı ↑

Türk İnkılabı sitesinden daha fazla şey keşfedin

Okumaya devam etmek ve tüm arşive erişim kazanmak için hemen abone olun.

Okumaya devam et

WordPress.com ile böyle bir site tasarlayın
Başlayın